Του Αργύρη Αργυρού (απεσταλμένος ΕΑΚ στο Σαν Μαρίνο)

 

Η άνιση μάχη με τα μεγαθήρια του αθλητισμού, η μη επαρκής ανταγωνιστικότητα με χώρες μεγίστης πολλαπλότητας σε πληθυσμό, έβαλε σε σκέψεις τις αθλητικές ηγεσίες των μικρών κρατών της Ευρώπης στη δεκαετία του ’70.

 

Η Γενική Συνέλευση των Ευρωπαϊκών Ολυμπιακών Επιτροπών, στην Αθήνα το 1981, έφερε πιο κοντά τις 8 χώρες οι οποίες είχαν πληθυσμό μικρότερο τού ενός εκατομμυρίου ανθρώπων, με την πρώτη επίσημη συνάντηση των Ολυμπιακών Επιτροπών να πραγματοποιείται τον ίδιο χρόνο στην πόλη Μπάντεν - Μπάντεν της Γερμανίας. Οι σκέψεις για τη διοργάνωση μεταξύ τους αγώνων, στα μέτρα των δυνατοτήτων τους και των αθλημάτων που θα ήταν προσιτά για όλους, μπήκαν ήδη στη διεργασία υλοποίησής τους.

 

Έτσι, στη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων του 1984 στο Λος Άντζελες, τέθηκαν επί τάπητος οι κανόνες διεξαγωγής των Αγώνων Μικρών Κρατών Ευρώπης, οι οποίοι θα διεξάγονταν με τους κανονισμούς των διεθνών ομοσπονδιών κάθε αθλήματος, υπό τη σκέπη της Ευρωπαϊκής Ολυμπιακής Επιτροπής και τις «ευλογίες» του προέδρου της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, Χουάν Αντόνιο Σάμαρανκ.

 

Αφού ιδρύθηκε η Επιτροπή των Μικρών Κρατών Ευρώπης με τη συμμετοχή 8 χωρών, της Κύπρου, της Ισλανδίας, του Λουξεμβούργου, της Μάλτας, του Λίχτενσταϊν, του Σαν Μαρίνο, της Ανδόρας και του Μονακό, αποφασίστηκε όπως το Σαν Μαρίνο φιλοξενήσει τους πρώτους Αγώνες Μικρών Κρατών Ευρώπης το 1985. Οι Αγώνες θα διεξάγονταν κάθε δύο χρόνια, στις περιττές χρονιές, με κάθε χώρα μέλος να αναλάμβανε τη διοργάνωσή τους.

 

Το μικρό κρατίδιο, που βρίσκεται μέσα στην ανατολικοκεντρική Ιταλία, η πρώτη ουσιαστικά επίσημη δημοκρατική χώρα, ανέλαβε την πρώτη δοκιμαστική διοργάνωση και όλοι είχαν την ανυπομονησία για να δουν πώς θα λειτουργήσει. Η συμφωνία των Ολυμπιακών Επιτροπών των χωρών μελών ήταν πως σε κάθε διοργάνωση τα αθλήματα δεν θα ξεπερνούσαν τα 12 και πως κάθε διοργανώτρια χώρα είχε το δικαίωμα να προσθέσει ή να αφαιρέσει ένα με δύο «δικά» της αθλήματα, φτάνει να υπάρχει και η ανάλογη στήριξη από τις υπόλοιπες.

 

Από τις 23 έως τις 26 Μαΐου 1985 μαζεύτηκαν στο Σαν Μαρίνο 222 αθλητές από τις 8 χώρες, για να λάβουν μέρος σε 7 αθλήματα, τα οποία ήταν στίβος, κολύμβηση, σκοποβολή, τζούντο, άρση βαρών, ποδηλασία και μοναδικό ομαδικό η καλαθόσφαιρα. Η Κύπρος στους πρώτους αγώνες κατέλαβε τη δεύτερη θέση στον πίνακα των μεταλλίων, πίσω από την Ισλανδία, η οποία σάρωσε στα αγωνίσματα της κολύμβησης. Η πατρίδα μας κυριάρχησε στον στίβο, κατακτώντας τα 14 από τα 15 χρυσά μας μετάλλια, ενώ το άλλο κατέκτησε η εντυπωσιακή ομάδα μας στην καλαθόσφαιρα.

 

Διοργάνωση με διοργάνωση το ενδιαφέρον αυξανόταν, όπως και ο ανταγωνισμός, ιδιαίτερα μεταξύ Κύπρου και Ισλανδίας για την κυριαρχία στον πίνακα των μεταλλίων, με το Λουξεμβούργο σταδιακά να αποτελεί έναν πολύ ισχυρό αντίπαλο. Από την 1^η Ιουνίου 2009 εντάχθηκε στην Ένωση Μικρών Κρατών Ευρώπης και το Μαυροβούνιο, μετά την ανεξαρτητοποίησή του από τη Γιουγκοσλαβία και ακολούθως από τη Σερβία. Το Μαυροβούνιο λαμβάνει επίσημα μέρος στους ΑΜΚΕ από το 2011, χωρίς ωστόσο να κατεβάζει πλήρη ομάδα, κάτι που αναμένεται να γίνει το 2019, όταν θα αναλάβει τη διοργάνωση των 18^ων ΑΜΚΕ.

 

Στις αρχές Ιουνίου του 2015, με τη διεξαγωγή των 16^ων  Αγώνων Μικρών Κρατών Ευρώπης στην Ισλανδία, ολοκληρώθηκε ο δεύτερος κύκλος ανάληψης της διοργάνωσης από τις 8 χώρες. Το Σαν Μαρίνο θα είναι η χώρα η οποία θα ανοίξει τη σειρά των τρίτων αναλήψεων διοργάνωσης των ΑΜΚΕ, καθώς θα φιλοξενήσει τους αθλητές των Μικρών Κρατών από τις 29 Μαΐου έως τις 3 Ιουνίου 2017.

 

Μέχρι τους 14^ους Αγώνες Μικρών Κρατών Ευρώπης, η Κύπρος κατάφερνε να βρίσκεται στην πρώτη θέση του συνολικού πίνακα των μεταλλίων, διατηρώντας την πρωτιά ακόμα και στα δύσκολα χρόνια της κρίσης, μετά τους Αγώνες του Λουξεμβούργου το 2013. Ωστόσο, η πενιχρή παρουσία μας στην Ισλανδία (μόλις 55 αθλητές, χωρίς τους πρωτοκλασάτους του στίβου και χωρίς τα ομαδικά αθλήματα), έφερε την Ισλανδία να μας ξεπερνά και πλέον ξαναμπαίνουμε στη διαδικασία διεκδίκησης της επανόδου μας στην πρωτιά. Ήταν μάλιστα και η χρονιά που σταμάτησε η παντοκρατορία μας στο στίβο, αφού η Ισλανδία μάς κέρδισε με 43 μετάλλια (15-15-13), αφήνοντας μας δεύτερους με μόλις 26 μετάλλια (10-11-5)!

 

Από τις 16 προηγούμενες διοργανώσεις τις 9 κέρδισε η Ισλανδία, τις 6 η Κύπρος (5 σερί από το 2003 έως το 2011), ενώ το Λουξεμβούργο κατετάγη στην 1^η θέση των μεταλλίων μόλις μία φορά και αυτή ήταν στους αγώνες που φιλοξένησε το 2013. Η Κύπρος αξιοποίησε πλήρως τους αγώνες που φιλοξένησε το 2009, δημιουργώντας σπουδαία ρεκόρ, τα οποία μοιάζουν ακατάρριπτα, εκτός και αν το Μαυροβούνιο το 2019 παρουσιαστεί παντοδύναμο. Συγκεκριμένα, το 2009 η Κύπρος κατέκτησε 59 χρυσά και συνολικά 139 μετάλλια, έχοντας την πρωτοκαθεδρία στον στίβο με 51 μετάλλια (25 χρυσά)! Στους τελευταίους αγώνες της Ισλανδίας, η διοργανώτρια χώρα κατέκτησε 115 μετάλλια, όμως μόνο 38 χρυσά.

 

Η ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΣΤΟΥΣ ΑΜΚΕ

 

ΕΤΟΣ / ΧΩΡΑ                ΧΡ.               ΑΡΓ.               ΧΑΛ.               ΣΥΝ.             ΘΕΣΗ

1985 Σαν Μαρίνο             15                      8                      9                    32                    2^η

1987 Μονακό                    13                    17                    16                    46                    3^η

1989 Κύπρος                   26                    25                    28                    79                    1^η

1991 Ανδόρα                    22                    16                    23                    61                    3^η

1993 Μάλτα                      26                    23                    22                    71                    2^η

1995 Λουξεμβούργο       22                    25                    22                    69                    2^η

1997 Ισλανδία                  30                    25                    14                    68                    2^η

1999 Λίχτενσταϊν             14                    13                    15                    42                    3^η

2001 Σαν Μαρίνο             27                    21                    17                    65                    2^η

2003 Μάλτα                      34                    20                    27                    81                    1^η

2005 Ανδόρα                    39                    28                    24                    91                    1^η

2007 Μονακό                    36                    33                    24                    93                    1^η

2009 Κύπρος                   59                    47                    33                 139                    1^η

2011 Λίχτενσταϊν             32                    30                    20                    82                    1^η

2013 Λουξεμβούργο       28                    17                    24                    69                    3^η

2015 Ισλανδία                  20                    16                    16                    52                    3^η

ΣΥΝΟΛΟ                        438                 363                 335               1136                    2^η

 

ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΜΕΤΑΛΛΙΩΝ 16 ΑΜΚΕ

ΧΩΡΑ                              ΧΡ.               ΑΡΓ.               ΧΑΛ.               ΣΥΝ.

1. Ισλανδία                     452                 353                 339               1144

2. ΚΥΠΡΟΣ                    438                 363                 335               1136

3. Λουξεμβούργο           331                 335                 322                 988

4. Μονακό                       111                 138                 204                 453

5. Μάλτα                         63                 123                 177                 363

6. Λίχτενσταϊν                60                    68                    85                 213

7. Σαν Μαρίνο                55                    99                 127                 281

8. Ανδόρα                       44                    83                 108                 235

9. Μαυροβούνιο             22                      6                    12                    40